Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het knelpunt Avanti op de Bergensesteenweg, het Vanderveldeplein en de Wayezstraat

Indiener(s)
Anne-Charlotte d'Ursel
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1877)

 
Datum ontvangst: 17/01/2024 Datum publicatie: 28/02/2024
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 28/02/2024
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
19/01/2024 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Het Avanti-actieplan somt vijftien grote knelpunten op, dertien corridors die moeten worden verbeterd en twaalf lijnen die van terminus tot terminus moeten worden aangepakt. Ondanks de kolossale bedragen die sinds de invoering ervan zijn geïnvesteerd, stagneert of daalt de reissnelheid van de MIVB al meer dan tien jaar. Daarom zou ik u de volgende vragen willen stellen:

  • Wat is de impact van dit knelpunt vlek op de reissnelheid van tram 81? Hoe is die berekend?

  • Wat zijn mogelijke oplossingen om de snelheid van de betreffende lijnen te verbeteren? Wat zijn de voor- en nadelen?

  • Welk budget zal in het kader van het nieuwe openbaredienstcontract in 2024 worden uitgetrokken voor verbeteringen in de betrokken zones en op lijn 81? Welke prioritaire maatregelen, al dan niet tijdelijk, gaat u nemen om dit knelpunt aan te pakken? Welk tijdschema kunt u hiervoor geven?

  • Wat is het standpunt van de MIVB over de heraanleg van dit knelpunt?

  • Wat is het standpunt van de gemeenten waar de voorgestelde oplossingen worden doorgevoerd?
 
 
Antwoord    Dankzij het programma kon een groot aantal zwarte punten op het netwerk aanzienlijk worden verbeterd. Voor 10 van de 15 prioritaire zwarte punten die in het vorige contract werden geïdentificeerd, zijn oplossingen gevonden - soms al uitgevoerd, soms met uitvoering gepland, soms met een lopende vergunningsaanvraag. Voor andere zwarte punten buiten deze lijst hebben zeer ambitieuze projecten het licht gezien dankzij Avanti. Denk maar aan de grote tramprojecten van deze legislatuur: Wayez, Léon Theodor, Neerstalle, Begraafplaats van Jette, Prinses Elizabeth, enz. of aan de busprojecten, zoals Leopold I (Jette-Laken). Al deze projecten boden ook een unieke kans om, in samenwerking met de gemeenten, onder de grond acties voor stadsvernieuwing uit te voeren, met inbegrip van de vernieuwing van rioleringen en andere nutsvoorzieningen waar nodig.

Daarnaast werd een aantal kleinschalige Avanti-projecten beslist en uitgevoerd. Dit zijn enkele voorbeelden van projecten:
· Sint-Agatha-Berchem: Gentsesteenweg tussen de Landhuisjesstraat en het Schweitzerplein – tram-busbedding.
· Brussel: Woudlaan – tram in eigen bedding.
· Brussel: Stormstraat, Warmoesberg en Wolvengracht: nieuwe busbaan
· Brussel: Regentlaan tussen de Naamse Poort en Hertogsstraat – nieuwe bus in eigen bedding in beide richtingen.
· Brussel: Arteveldestraat, Visverkopersstraat, Zwarte Lievevrouwstraat en Lakensestraat (tot de Augustijnenstraat) – nieuwe BUSbanen in tegenrichting.
· Brussel: Boudewijnlaan tussen Albert II-laan en Antwerpsesteenweg – nieuwe busbaan.
· Brussel: Ninoofsepoort – tram/bus in eigen bedding.
· Etterbeek: Froissartstraat tussen Jourdanplein en Belliardstraat – nieuwe busbaan in tegenrichting.
· Ganshoren: Hervormingslaan tussen H. Meuwisstraat en Eeuwfeestsquare – nieuwe BUSbaan in tegenrichting.
· Elsene: Fernand Cocqplein – vlotte doorstroming van bus 71.
· Sint-Gillis: Hallepoortlaan, tussen César de Paepestraat en Fontainasstraat – nieuwe BUSbaan.
· Sint-Joost: Leuvensesteenweg – weg bestemd voor bussen tussen de Kleine Ring en het Sint-Joostplein.
· Sint-Joost: Gustave Fussstraat – kruising van de bussen.
· Brussel: Fransmanstraat; Bockstaelplein – tegenrichting tram en multimodale pool.
· Elsene: Elsensesteenweg – weg bestemd voor bussen tussen de Kleine Ring en het Fernand Cocqplein inbegrepen.
· Op voorraadopdrachten: Terkamerenbos, Bockstaelplein, Kennisstraat, Fussstraat, Heymboschlaan, Leopold I-straat (tijdelijk), Renbaanlaan, Fraiteurbrug en -laan, studies Groot-Bijgaarden en Léon Theodorstraat
· Brussel: Suzan Danielbrug.
· Anderlecht: Wayezstraat – wijziging van de rijrichting – tegenrichting tram kop-staart.
· Ukkel: Wagenstraat – onteigening en aankoop van terreinen.
· Schaarbeek: Koninginnelaan (Koninginne- en Thomastunnel – tram in eigen bedding en tunnel voorbehouden voor trams).
· Sint-Agatha-Berchem: Groot-Bijgaardenstraat – subsidie aan de gemeente (PAVE via overeenkomst).
· Jette: Léon Theodorstraat – afschaffing van parkeerruimte en conformering aan de normen van de haltes.
· Schaarbeek: Haachtsesteenweg en Prinses Elisabethlaan – verbonden aan de vernieuwing van de spoorinfrastruc-tuur van tram 92.
· Jette: Leopold I-straat – buslijn 53.
· Elsene: Kroonlaan – buslijn 95.
· Vorst: Steenweg op Brussel – tramlijn 82
· Anderlecht: Jules Graindorlaan – participatie Avanti nog te bevestigen.
· Ukkel: Carsoelbrug – Creatie van een multimodale pool (NMBS – Fiets-GEN – Tram en bus).

Avanti werkt met dezelfde logica als een vaccin: het succes ervan kan niet rechtstreeks worden afgemeten aan veranderingen in de commerciële snelheid, aangezien er veel andere exogene factoren zijn die een rol spelen (met name werven, demografische veranderingen in de hoofdstad die het aantal algemene verplaatsingen doen toenemen, ...) Vaccinatie tegen COVID-19 verminderde niet onmiddellijk het aantal infecties, maar zonder het vaccin zouden het er meer zijn geweest. De klantsnelheid van de bus heeft zich gestabiliseerd tussen 2019 en 2022, nadat ze tussen 2000 en 2019 stelselmatig gedaald was. In 2022 is de klantsnelheid verbeterd (+1%) ten opzichte van 2019.

De zwarte punten werden geïdentificeerd tijdens de voorbereiding van het vorige contract van openbare dienst (2019-2023) door te wijzen op de geplande reissnelheden en de regelmaat van het openbaar vervoer.

15 zwarte punten worden als prioritair beschouwd op het netwerk van de MIVB op basis van 3 criteria.
· een reissnelheid hebben die lager ligt dan het gemiddelde van het net of
· de lijnen in kwestie, of een slechte regelmaat hebben. Merk op dat de gekozen punten vaak deze twee eerste criteria combineren.
· het feit dat er voor elk van de betrokken locaties concrete pistes of herinrichtingsprojecten bestaan (soms ingegeven door andere overwegingen, zoals ZACA's (ongevalgevoelige zones) of door de gemeenten gewenste projecten), die het mogelijk maakten om voor elk van deze punten een dialoog aan te gaan met de lokale overheden.
In het algemeen zijn de mogelijke oplossingen om de snelheid van de betrokken lijnen te verbeteren onder meer fysieke aanpassingen om speciale tram- en busbanen en busbanen in tegengestelde rijrichting aan te leggen. Andere belangrijke hulpmiddelen: verkeerslichten die op afstand worden bediend om voorrang te geven aan het openbaar vervoer bij het naderen van kruispunten, voorrang geven aan wegen die gebruikt worden door tramlijnen en de belangrijkste buslijnen, en mobiliteitscontracten. De zwarte punten in het contract van openbare dienst 2019-2023 zijn de volgende (met bijbehorende details):

Naamsepoort, Regentlaan en Troonplein (B71 et 95) :
Voltooid: Busbaan voltooid en operationeel, met zeer goede resultaten voor bus 71 en ook voor bus 54.

Resultaten: Deze aanpassing liet toe de reistijd van bus 71 te verkorten door het omzeilen van een zwart punt in het verkeer. Dit betekent een winst van 1 tot 2 minuten, afhankelijk van het tijdstip van de dag.

Kruispunt Bailli / Louisa (T81, 93 et 94)
In uitvoering: De vergunning is afgeleverd en de werf van Beliris is net begonnen. Dankzij de werkzaamheden kunnen de verkeersstromen worden gekanaliseerd, terwijl de bussen om de ring heen kunnen blijven rijden.

Schuman, Audergemselaan, Froissart en Archimèdesstraat (B12 et 60)
In uitvoering: De vergunning is afgeleverd en de werf van Beliris is net begonnen. Dankzij de werkzaamheden kunnen de verkeersstromen worden gekanaliseerd, terwijl de bussen om de ring heen kunnen blijven rijden.


Landsroemlaan en Kruispunt Sermon en Bossaert (B49, 53 et 87) :
Niet uitgevoerd: De bus beschikt vandaag over een speciale busbaan in de neerwaartse richting, tussen de Sermonlaan en de Jetselaan (richting Simonis). Het project voor een speciale busbaan in de opwaartse richting (richting Basiliek) tussen de Jetselaan en de Sermonlaan, waarvan de uitvoering werd voorgesteld op een ventweg van het Elisabethpark in 2018, is geen optie omdat dat de facto een vermindering van de groene ruimte in het park zou betekenen.
Test: De test voor eenrichtingsverkeer langs de hele omtrek van het Elisabethpark werd beëindigd in 2018. Het doel van deze test was het beheer van de verkeersstromen te vereenvoudigen op het kruispunt Sermon/Bossaert. Intussen werd het kruispunt Landsroem vereenvoudigd dankzij nieuwe inrichtingen voor de Broustinlaan (ontkoppelen van een arm, schrappen van een fase van de verkeerslichten

Keizerinnenlaan en as Wolvengracht-Schildknapen/Arenberg (B63 et 71) :
Voltooid: Busbanen aangelegd langs de hele as Wolvengracht en Schildknaap / Arenberg.
Resultaten: Door de verbeteringen zijn de lijnen 29, 71 en 89, die op deze route rijden, betrouwbaarder geworden. De tijdswinst heeft de toename van de reistijden als gevolg van de vele werven in deze zone gecompenseerd. De MIVB hoopt een nettowinst te boeken zodra de verschillende werken voltooid zijn. Er is weliswaar nog altijd een probleem met leveringen en oponthoud op de busbanen, vooral op de as Bisschop/Schildknaap/Arenberg. Bijkomende verbeteringen, zoals de afschaffing van de verkeerslichten op het kruispunt Keizerin/Loxum en het verbod op links afslaan op het kruispunt Keizerin/Storm (behalve voor bussen) tijdens de periode van Winterpret, hebben ook bijgedragen tot een verbetering van de prestaties van de lijnen, met een winst van 30 tot 60 seconden in elke richting, ook al maken ze strikt genomen geen deel uit van hetzelfde project.







Elsensesteenweg en Flageyplein (T81, B71)


Voltooid: Ontmoetingszone gecreëerd op de Elsensesteenweg, tussen het Fernand Cocqplein, en busbaan gecreëerd van het Flageyplein in de richting van het Fernand Cocqplein, wat het mogelijk heeft gemaakt om de kruising van Flageyplein tussen de Vleurgatsesteenweg, de Lesbroussartstraat en de Elsensesteenweg te vereenvoudigen.
Resultaten: In vergelijking met de situatie in 2017, toen de as open was voor algemeen verkeer, is de regelmaat spectaculair verbeterd, vooral in de richting Naamsepoort→Fernand Cocq. De gemiddelde snelheid van de bussen bedraagt ongeveer 11 km/u. Dit is te wijten aan het feit dat de bussen in een wandelzone rijden (beperkt tot 20 km/u) en dat de chauffeurs de instructie hebben gekregen om uiterst voorzichtig te rijden om verkeersveiligheidsredenen.
De MIVB heeft de laatste maanden echter een verslechtering vastgesteld in de richting Fernand Cocq→Naamsepoort, met name als gevolg van het verkeer dat lijkt te zijn toegenomen op de Waversesteenweg, waardoor er een file ontstaat en het voor de bussen moeilijk is om in te voegen. Mogelijke oplossingen zullen samen met de gemeente worden bestudeerd.



Charleroisesteenweg (T92) :

In uitvoering: voorstudie en mobiliteits- en sociaaleconomische studie uitgevoerd en voorgesteld aan de gemeente. In 2025 zou een project kunnen worden ontwikkeld, terwijl deze studie wordt gecoördineerd met het Lokaal Mobiliteitscontract van Sint-Gillis.

Leuvensesteenweg, Sint-Joostplein en Willemsstraat (B63)
Gedeeltelijk verwezenlijkt: eigen busbaan (behalve in het weekend) verwezenlijkt, installeren van ANPR-camera's (maar niet in gebruik genomen door de gemeente), aanleggen van een busbaan op het Sint-Joostplein, busbaan in tegengestelde rijrichting in de Willemsstraat door de gemeente zonder overleg afgeschaft.
Resultaat: Door het opheffen van de busbaan in de Willemsstraat is er een zwart punt ontstaan voor de lijnen 29, 59 en 63, wat neerkomt op bijna 2 minuten extra reistijd per rit in de spits. Dit is des te nadeliger voor reizigers omdat dit het punt op de lijn is waar voertuigen volzet zijn. Het is absoluut noodzakelijk dat de gemeente de ANPR-camera's activeert en de busbanen hersteld.

Bergensesteenweg, Vanderveldeplein en Wayezstraat (T81)

In uitvoering voor Vandervelde: Er is een bouwvergunning verleend voor een tram- en busbaan in tegengestelde rijrichting en Brussel Mobiliteit bereidt de uitvoeringsplanning voor.
Resultaten: De evaluatie van de cijfers is aan de gang. Deze kan pas worden uitgevoerd nadat er voldoende weken zijn gewerkt om een representatief beeld te krijgen. De MIVB merkt echter op dat de gerealiseerde busbaan in tegengestelde rijrichting in de Wayezstraat over het algemeen bevredigend is, net als de afsluiting van de Sint-Guidocorso voor het algemene verkeer.

Station van Etterbeek en het kruispunt Generaal Jacques – Kroonlaan (T7 en B95)

In uitvoering: Het kruispunt Jacques/Kroon maakt deel uit van de bouwvergunning die door de gemeente is aangevraagd voor het gedeelte tussen de Generaal Jacqueslaan en het kerkhof van Elsene.



Goulet Louise (T92-93 et 94) :
Uitgevoerd: Het parkeren is opgeheven en er is een leveringsbeheersysteem ingevoerd.
Resultaten: De MIVB merkt op dat de situatie niet optimaal is, en zelfs vrij slecht, voor openbaarvervoerlijnen op momenten dat er verkeer rijdt op de sporen. Het is dan ook noodzakelijk om andere oplossingen te blijven onderzoeken, naast de oplossingen die al geïmplementeerd zijn. Daarom maakt dit stuk uit van de studie die Brussel Mobiliteit aanstuurt over de strategische visie voor de gehele Louizalaan.



Baraplein en De Fiennesstraat (T81)

Niet voltooid: Baraplein: Er zijn geen nog geen lopende gewestelijke projecten opgestart voor het Baraplein.Er zal echter een denkoefening plaatsvinden in het kader van de voorziene projecten van het SVC 7.
Niet uitgevoerd: Fiennesstraat: Tram in tegengestelde rijrichting uitgevoerd in het kader van de autoluwe wijk, en vervolgens teruggedraaid. Tijdens deze testfaste was de regelmaat van de tram aanzienlijk verbeterd. De tegengestelde rijrichting wordt nog bestudeerd met de gemeente Anderlecht.

Meiserplein (T7)


In uitvoering: de bouwvergunning voor dit project wordt momenteel verwerkt door Urban.


As Konings / Regent en kruispunt Kongins-Wet (T92 et 93)

Voltooid: Koninklijke as: De as is afgesloten voor alle verkeer behalve trams tussen de Wetstraat en de Leuvenstraat (beheerd door ANPR-camera's). Dit is een van de maatregelen in het Lokaal Mobiliteitscontract voor de Vijfhoek in de stad Brussel. Het doorgaand verkeer op de Koningsstraat is dus afgeschaft.
Resultaten: deze aanleg heeft de reistijden voor de lijnen 92 en 93 met 1 tot 2 minuten verkort, afhankelijk van het moment van de dag, terwijl ook de halte Park (in de richting van Louiza) beter bereikbaar is geworden.
In uitvoering: Koningsplein: bouwvergunning toegekend, werken aan de gang. Volgens de stedenbouwkundige vergunning zullen trams en bussen altijd eerst het Koningsplein oprijden, met het verkeer erachter.
In uitvoering: Regentschapsstraat: bouwaanvraag van de MIVB wordt momenteel behandeld. Het plan is om de haltes van de Kleine Zavel opnieuw in te richten zodat de trams de halte altijd als eerste zullen verlaten, met het verkeer erachteraan.



Leopoldtunnel / Van Praetbrug en Teichmann (T3 en T7)

In uitvoering: Er zijn studies opgestart door de MIVB voor de heraanleg van de Leopoldtunnel in een rechte lijn, in plaats van de huidige bochten en tegenbochten die de trams aanzienlijk vertragen en die het noodzakelijk maken de dienst vaak te onderbreken voor het onderhouden van de rails die abnormaal snel verslijten.
Opmerkingen: De MIVB stelt vast dat het volgens de dienstregeling momenteel 3 minuten duurt om van Van Praet naar Heembeek te gaan, hoewel er maar één halte is. Er zijn nu twee lijnen (3 en 7) en vanaf dit najaar zullen er 3 lijnen zijn (7, 10 en 11). Dit illustreert het potentieel van een adequatere infrastructuur voor tijdwinst.


Brussel Mobiliteit heeft een budget van 16 miljoen euro voorzien voor dit programma in 2024. Dit budget omvat fysieke verbeteringen (afzonderlijke contracten en voorraden), afstandsbedieningen voor verkeerslichten, het laten beantwoorden aan de normen van tram- en bushaltes op gewestwegen en het onderhoud van markeringen en borden.
De prioritaire maatregelen zijn vastgelegd in het contract van openbare dienst 2024-2028.



Los van de resultaten die hierboven al werden vermeld, is de MIVB voorstander en vragende partij van elke ontwikkeling die het mogelijk maakt om haar passagiers regelmatige lijnen met een behoorlijke reissnelheid aan te bieden, om zo almaar meer mensen aan te moedigen om het openbaar vervoer te gebruiken voor hun verplaatsingen in het Brussels Gewest.


Voor alle bovenvermelde zwarte punten werken Brussel Mobiliteit en de MIVB samen om oplossingen te vinden die de efficiëntie van het bovengrondse openbaar vervoer verbeteren, in overleg met de lokale overheden en in overeenstemming met de principes van Good Move, waaronder het STOP-principe.